Werfkelders Utrecht

Utrecht staat bekend om haar unieke binnenstad met werfkelders langs de grachten. De kelders waren veelal een uitbereiding van de bestaande huiskelders. Door de aanleg van de werfkelders konden de goederen die vanaf het water werden aangevoerd, gemakkelijk naar de huiskelders worden gebracht. In de tijd zijn veel aanpassingen gedaan aan de werfkelders. Rond 1200 werden tunnels gerealiseerd van de gracht naar de huiskelders. Tussen 1300 en 1500 werden de werfkelder gerealiseerd, om zo een doorgang te vormen en een opslagmogelijkheid te bieden. Al snel ontstond de behoefte om meer opslagruimte te verkrijgen. Hierdoor werden de bestaande werfkelders tussen 1500 en 1700 opgehoogd en langer gemaakt. Deze gefaseerde bouw maakt dat vandaag de dag het herstel van de werfkelders een complexe opgave is.

Door de toename van verkeersbelasting, langere periodes van droogte, bodemdaling en lekkage is de bouwkundige staat van deze werfkelders door de eeuwen heen geleidelijk achteruit gegaan. Veelal leiden deze factoren tot schades en deformaties aan de werfkelders. NAP ingenieurs is gevraagd om de ontstane schades van een aantal werfkelders aan de Oudegracht te onderzoeken en de oorzaak te herleiden. Op basis van de geconstateerde schades is een advies- en herstelplan ontwikkeld om de kelders weer veilig en geschikt voor exploitatie te maken.

Daarnaast wordt op basis van het onderzoek de rekenkundige draagkracht van deze kelders vastgesteld. Om de constructieve eigenschappen van het metselwerk in kaart te brengen heeft onderzoekspartner Nebest proeven aan het metselwerk uitgevoerd. Daarnaast is met behulp van 3D-laserscantechnologie de vorm van de werfkelders exact in kaart gebracht en vertaald naar een ruimtelijk rekenmodel. Door 3D-scans toe te passen was nauwelijks destructief onderzoek nodig zodat de monumentale constructies behouden konden blijven.

Opdrachtgever:

Gemeente Utrecht

Aannemer:

Gebr. De Leeuw B.V.

Beelden:

Wijnanda Duits

3D-laserscanning:

TTBB

Adviseur metselwerk:

Nebest

 

Gepubliceerd

11-07-2023

Categorie

Delen